Türkiye’deki iş gücü piyasasında kadınlar, özellikle işsizlikle mücadele açısından önemli zorluklarla karşılaşmaktadır. Kadınların iş gücüne katılım oranı, cinsiyet eşitsizliği, toplumsal normlar ve ailevi sorumluluklar gibi birçok faktörle şekillenmektedir. Son yıllarda kadınların iş gücüne katılımını artırmaya yönelik çeşitli adımlar atılmakla birlikte, işsizlik oranları hala erkeklere göre daha yüksek olmayı sürdürmektedir. Bu yazıda, kadınların Türkiye’de işsizlikle karşılaştığı zorluklar, toplumsal faktörler ve bu sorunu aşabilmek için atılabilecek adımlar ele alınacaktır.
1. Kadınların İş Gücüne Katılım Oranı ve İşsizlik
Kadınların iş gücüne katılım oranı, Türkiye’de erkeklere göre oldukça düşüktür. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, kadınların iş gücüne katılım oranı son yıllarda artış gösterse de hala erkeklere oranla önemli bir fark bulunmaktadır. 2020 yılı itibarıyla Türkiye’deki kadın iş gücüne katılım oranı %34,6 iken, erkekler için bu oran %71,9’dur. Bu durum, kadınların iş gücü piyasasında daha az yer bulmalarına ve dolayısıyla işsizlikle daha fazla mücadele etmelerine neden olmaktadır.
İşsizlik oranları, özellikle genç kadınlar ve eğitim seviyesi düşük kadınlar için daha yüksek seviyelerdedir. Kadınların iş gücüne katılımını engelleyen toplumsal ve kültürel engeller, kadınların istihdama katılımını sınırlayan en büyük faktörlerden biridir. Türkiye’deki geleneksel toplumsal normlar, kadınların aile içindeki rolünü ön planda tutar ve bu durum, iş gücü piyasasında kadınların daha az yer almasına yol açmaktadır.
2. Kadınların İşsizlikle Mücadelede Karşılaştığı Zorluklar
Kadınların iş gücüne katılımı ve işsizlikle mücadele ederken karşılaştıkları başlıca zorluklar şunlardır:
a. Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği
Türkiye’deki toplumsal yapıda hâlâ erkek egemen bir kültür hâkimdir. Kadınların iş gücüne katılımı, bu eşitsizlik nedeniyle genellikle sınırlıdır. Kadınlar, erkeklere göre daha düşük maaşlarla çalışmakta, daha az yönetici pozisyonunda yer almakta ve bazen işe alımlarda cinsiyetlerine dayalı ayrımcılığa maruz kalmaktadırlar. Bu durum, kadınların işsizlikle mücadele ederken daha fazla engelle karşılaşmalarına neden olmaktadır.
b. Ailevi Sorumluluklar ve Ev İçi Emek
Kadınların iş gücüne katılmalarındaki engellerden biri de ailevi sorumluluklardır. Türkiye’de, kadınlar genellikle ev işlerinden ve çocuk bakımından sorumlu tutulur. Ailevi sorumluluklar nedeniyle kadınlar, iş arama ve iş gücüne katılma konusunda daha fazla zorluk yaşayabilirler. Çocuk bakımının ve ev işlerinin genellikle kadınlar tarafından üstlenmesi, kadınların iş gücüne katılımını kısıtlayan önemli bir faktördür. Kadınlar, bu yükler nedeniyle iş gücü piyasasında erkeklere göre daha az esneklik ve fırsat bulmaktadır.
c. Kadınların Eğitim ve Beceri Gelişimi
Kadınların işsizlikle mücadelesindeki bir diğer engel de eğitim seviyelerinin erkeklere göre daha düşük olmasıdır. Eğitimdeki cinsiyet farkları, kadınların iş gücüne katılımını olumsuz etkileyebilir. Kadınların mesleki eğitimi ve becerileri genellikle erkeklerden daha az gelişmiş olabilmektedir. Bu da onları daha düşük maaşlı, niteliksiz işlerde çalışmaya zorlayabilir. Ayrıca, kadınların iş gücü piyasasında daha fazla yer edinmeleri için gerekli eğitim ve beceri gelişim programlarına erişimlerinin sınırlı olması, işsizlik oranlarının daha yüksek olmasına yol açmaktadır.
d. Kadın Girişimciliği ve İş Kurma Zorlukları
Kadınların kendi işlerini kurma oranı, erkeklere kıyasla daha düşüktür. Kadın girişimcilerin karşılaştığı en büyük engellerden biri, finansal kaynaklara erişimdir. Kadın girişimciler, genellikle daha az sermaye ile işe başlamak zorunda kalır ve bankalardan ya da yatırımcılardan daha az destek alırlar. Bunun yanı sıra, toplumda kadınların girişimci olmasının da genellikle pek desteklenmediği bir durum söz konusudur. Kadınların iş kurma süreçlerinde karşılaştıkları bu zorluklar, işsizlikle mücadelede daha fazla engelle karşılaşmalarına neden olur.
3. Kadınlara Yönelik İşsizlikle Mücadele Politikaları ve Çözüm Önerileri
Kadınların işsizlikle mücadelesinde daha etkili sonuçlar elde edebilmek için bazı politikaların ve çözümlerin devreye girmesi önemlidir:
a. Kadınların İş Gücüne Katılımını Teşvik Edici Politikalar
Kadınların iş gücüne katılımını artırmak için daha fazla destek ve teşvik sağlayan politikalar uygulanmalıdır. İş yerlerinde cinsiyet eşitliği sağlanmalı, kadınlar için esnek çalışma saatleri ve yarı zamanlı iş imkanları sunulmalıdır. Ayrıca, kadınların iş gücüne katılımını teşvik edici vergi indirimleri ve iş yerinde ayrımcılıkla mücadele edici yasaların güçlendirilmesi gerekmektedir.
b. Eğitim ve Beceri Gelişimi Programları
Kadınların iş gücü piyasasında daha fazla yer alabilmesi için eğitim ve beceri geliştirme fırsatları artırılmalıdır. Kadınların mesleki eğitimi ve teknik becerileri geliştirmelerine yönelik programlar, onları işsizlikle mücadele etmek için daha donanımlı hale getirecektir. Ayrıca, kadınların eğitimde fırsat eşitliği sağlamaları için eğitimde cinsiyet ayrımcılığının ortadan kaldırılması gerekir.
c. Kadın Girişimciliği Destekleme
Kadınların kendi işlerini kurabilmesi için finansal destek ve mentorluk programları oluşturulmalıdır. Kadın girişimcilerin karşılaştığı finansal engellerin aşılabilmesi için düşük faizli krediler ve yatırımcı desteği sağlanmalıdır. Ayrıca, kadın girişimcilere yönelik eğitim programları düzenlenerek, iş kurma süreçlerinde karşılaştıkları zorluklar aşılabilir. Kadın girişimciliğini teşvik etmek, işsizlikle mücadelede önemli bir strateji olabilir.
d. Ailevi Sorumluluklar İçin Destekler
Kadınların ailevi sorumluluklarını dengeleyebilmeleri için ev içi emek yükü hafifletilmelidir. Çocuk bakımına yönelik destekler, kreş ve çocuk bakım hizmetlerinin daha yaygın hale getirilmesi, kadınların iş gücüne katılımını artırabilir. Ayrıca, işyerlerinde kadınların ailevi sorumluluklarını dengelemelerine yardımcı olacak esnek çalışma saatleri uygulanmalıdır.
4. Sonuç
Kadınlar, Türkiye’de işsizlikle en fazla mücadele eden kesimlerden biridir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ailevi sorumluluklar, düşük eğitim seviyesi ve finansal kaynaklara erişim gibi engeller, kadınların iş gücüne katılımını zorlaştırmaktadır. Ancak, kadınların iş gücüne katılımını artırmaya yönelik atılacak adımlar, sadece kadınların daha iyi bir ekonomik yaşam sürmelerini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda ülke ekonomisinin büyümesine de katkıda bulunur. Kadınların iş gücüne daha fazla katılımını teşvik etmek için eğitim, girişimcilik desteği, cinsiyet eşitliği politikaları ve aile destekleyici çözümler gibi çeşitli stratejiler uygulanmalıdır. Bu sayede, Türkiye’de kadınların işsizlikle mücadelesi daha etkili bir hale gelebilir.
News
